Chắc hẳn trong kí ức của mỗi thế hệ chúng ta ai ai cũng đều có hình ảnh của một chàng cao bồi cực ngầu trên các bộ phim của Mỹ. Nhưng chưa chắc có bạn nào đã tìm hiểu thực sự về nguồn gốc của họ, cũng như văn hoá của cộng đồng cowboy. Hôm nay, chúng tôi sẽ đi chi tiết từng vấn đề về họ để mọi người cùng có cái nhìn rõ hơn về những anh hùng trên cánh đồng cỏ này nhé.

1. Cao bồi là gì?

Cowboy dịch qua tiếng việt là cao bồi. Đây là những anh chàng làm công việc chăn nuôi gia súc bằng cách cưỡi ngựa trên những cánh đồng cỏ rộng mênh mông ở miền tây nước Mỹ. Những thực sự nguồn gốc của những anh chàng này lại xuất phát từ Tây Ban Nha sau đó được lan truyền tới USA.

Họ mang một phong cách sống phóng khoáng, hoang dại và có phần anh hùng nghĩa hiệp đậm chất phiêu lưu. Chính vì thế nghệ thuật cưỡi ngựa của họ đã đạt tới một trình độ tuyệt hảo mà ít người có được. 

Phong cách ăn mặc của họ rất độc đáo, đậm chất bụi bặm. Có một thời gian nó trở thành model cho thế hệ 7x, 8x. Cao bồi thường mặc quần bò, tay dài, áo khoác dày hoặc ghi lê dày, mũ vành rộng, ủng có gắn thép ở gót, bên hông thường có súng ngắn ở 2 bên, cùng nhiều phụ kiện khác. Để am hiểu hơn về văn hoá, phong cách của cao bồi, chúng ta sẽ tiếp tục nghiên cứu chi tiết hơn ở bên dưới.

2. Nón cao bồi 

Nón là một thứ bất di bất dịch không thể thiếu với bất cứ một anh chàng cao bồi nào. Nó là biểu tượng của sự tôn nghiêm, ý chí kiên cường không bị khuất phục của những người chủ thảo nguyên. 

Nón cao bồi thường có chóp cao để tạo ra 1 khoảng không khí ở giữa giúp làm mát phần đỉnh đầu cho họ khi làm việc giữa cánh đồng có nhiệt độ cao. Vành của nón cũng được làm rộng để che mát. 

Chất liệu của nón thường được làm từ chất liệu nỉ, lông và da. Đây là những vật liệu chất lượng có độ bền cao khi phải chịu tác động nhiều từ mưa nắng. 

Mũ có dây thắt để cố định mũ và đầu khi phi ngựa không bị rơi rớt. Phần vành và chóp được trang trí các biểu tượng đặc trưng của từng vùng miền, nó tạo nên một nét riêng cho phong cách của mỗi người. 

Một số hãng sản xuất mũ cao bồi nổi tiếng có thể kể đến là: Stetson, Resistol, Rodeo King,…

3. Giày boots cao bồi

Giày boot cao bồi là một phụ kiện không thể thiếu khi cưỡi ngựa. Ngoài việc bảo vệ đôi chân thì nó còn có tác dụng đốc thúc ngựa chạy nhanh hơn cần thiết. Nó còn là một vũ khí lợi hại khi chiến đấu của cao bồi.

Boot cao bồi được làm chủ yếu từ da bò, đôi khi được làm từ da cá sấu, và được trang trí từ nhiều vật liệu khác nhau. Nhưng chủ yếu là vật liệu tự nhiên. Có 2 kiểu boot chính là cổ điển và roper. 

Boot cổ điển có cổ dài lên tới bắp chân, phần đế cao và có gốc cạnh dạng vuông hoặc tròn, mũi giày ban đầu cũng dạng tròn hoặc vuông nhưng đã cải tiến thành nhọn vào những năm 1940.

Boot roper mang phong cách hiện đại hơn, với phần ống boot thấp, gót chân thấp vuông vắn. Nó thường phù hợp để đi dạo phố bởi các thiết kế trên nó thường mang nhiều văn hoa, cách buộc dây cũng cầu kì nhằm tạo sự nổi bật cho người mang. 

Những đôi boot sau này có yêu cầu về khâu trang trí cao cấp hơn, cùng với đó là vật liệu cũng được đa dạng hoá hơn. Boot không chỉ dành cho cowboy đi làm việc mà nó còn phục vụ cho cả việc đi dạo phố, dự tiệc. 

Một số hãng sản xuất boot nổi tiếng như: Wellington, Charles Hyer, HJ "Daddy Joe" Justin, TC McInerney,…

4. Chaps

Chaps cowboy không phải là quần. Nó có nguồn gốc từ những người thợ săn ở Tây Ban Nha. Chaps được tạo ra nhằm bảo vệ phần chân của thợ săn khỏi bị trầy xước khi đi săn bắn bởi va quẹt nhiều vào cây, cỏ, đá. Và nó đã du nhập vào miền tây nước Mỹ theo cách mà dân Cowboy được hình thành.

Ban đầu chaps chỉ đơn giản là 2 tấm da bò được ghép lại với nhau để che phần chân và thân của người cưỡi ngựa. Nhưng vì thiết kế khá cồng kềnh khi sử dụng nên sau này nó đã được cải tiến thành nhiều loại để phù hợp hơn với nhiều đối tượng và vùng miền.

Chaps sau này được thiết kế rất thời trang với nhiều kiểu khác nhau như:  Shotgun chaps, Batwing chaps, Chinks, Armitas, A farrier's apron, Woolies, Zamorros. Mỗi kiểu có một nét đặc trưng riêng, phong cách riêng. Tuy nhiên, nó vẫn bảo vệ được phần chân và hông của cao bồi khi tiếp xúc nhiều với gia súc, xe ngựa, các loại thực vật trên cánh đồng,…

Ngày nay, chaps được thiết kế rất đẹp và để phục vụ cho những lễ hội triển lãm ngựa, huấn luyện viên đua ngựa, những vận động viên đua ngựa,… Đặc biệt, với những kỵ binh với trang phục truyền thống bạn vẫn thấy chaps vẫn được sử dụng.

5. Thắt lưng súng cao bồi

Thắt lưng súng cao bồi không giống như các loại thắt lưng thông thường chỉ giữ đai quần chặt với cơ thể người sử dụng. Nó còn là nơi cất giữ vũ khí, đạn hoặc dao găm cho cao bồi. 

Thắt lưng súng cao bồi cũng có nhiều loại tuỳ thuộc vào mục đích sử dụng. Nhưng đặc điểm chung đa số chúng đều làm từ da thuộc có độ bền cao. Trên dây thắt lưng có các bao đựng súng ngắn, đạn. Số lượng bao đựng tuỳ vào người sử dụng. Thắt lưng súng cao bồi thường có màu nâu hoặc đen. 

Một thắt lưng cao bồi đúng chuẩn phải có độ bền cao, khi bỏ súng vào không bị vênh súng, lộ vũ khí ra ngoài, độ nặng càng cao thì thắt lưng càng chặt với người dùng không bị tuột. Với những chiếc thắt lưng này các kỵ sĩ, cao bồi càng trở nên cool ngầu hơn, hầm hố hơn.

6. Súng cao bồi

Súng là một loại vũ khí không thể thiếu của các cao bồi miền tây. Họ dùng nó để sử dụng trong khi chăn gia súc, để bảo vệ bản thân trên thảo nguyên, cũng như để chiến đấu với kẻ thù. Điển hình là những pha gunfight nổi tiếng trên màn ảnh phim Phương Tây.

Súng thời Wild West được chia làm 2 loại chính là: súng trường và súng ngắn. Trong đó súng trường loại phổ biến là Winchester có nhiều đời: 1866, 1873, 1876, 1892, 1894, 1895, 88, 9422, 1885, 1903, 63, 1910, 191. Súng có khả năng bắn liên tục bởi hệ thống ống đạn dài rất phù hợp để chiến đấu với số lượng kẻ địch đông.

Súng Colt Single Action Army (Colt SAA) là loại súng cổ nổi tiếng ở Phương Tây với cách nạp đạn khả phổ thông với 6 viên đạn và lắp từng viên vào rulo. Mỗi lần bắn phải kéo búa đập. Chính vì thế thao tác sử dụng súng của các cowboy phải thực sự thuần thục và nhanh nhạy nếu không sẽ bị kẻ địch giết chết trước. Nó cũng là kĩ năng tuyệt hảo ở các cao bồi là nhân vật chính trong các bộ phim về miền tây hoang dã.

7. Yên ngựa của cowboy

Yên ngựa ra đời với mục đích tạo ra một đế ngồi thoải mái cho những người chăn nuôi gia xúc gần như ngồi trên yên ngựa cả ngày. Nó phải đảm bảo sự thoải mái, an toàn cho cả người lẫn ngựa. Nó được làm bằng da và hoạ tiết trang trí bằng bạc, đồng, kim loại khác. 

Yên ngựa gồm nhiều thành phần như: dây tròng đầu, dây cương, tay nắm, chân đinh, bàn đạp,… Tất cả được các chi tiết được cắt ghép nối với nhau để tạo thành một bộ yên ngựa hoàn chỉnh. Và cũng tùy vào mục đích sử dụng sẽ có các loại yên ngựa khác nhau như: yên ngựa đua, yên ngựa cho người mới tập cưỡi, yên ngựa cho cao bồi,…

Mỗi chú ngựa, mỗi cao bồi sẽ có 1 bộ yên ngựa riêng và được các thợ làm yên đo đạc, tính toán cẩn thận, trước khi thiết kế. Yêu cầu về bọc kim loại hoặc hoa văn trang trí do các cowboy tự chọn. Một bộ yên ngựa đẹp sẽ làm cho cowboy và ngựa của anh ta trở nên mạnh mẽ hơn, tự tin hơn trong cả khi di chuyển và chiến đấu.

8. Hoa văn thời cowboy

Hoa văn trang trí là một nét đặc trưng trong nền văn hoá cowboy. Họ trang trí nó ở trên chính những bộ áo quần, mũ nón, boots, yên ngựa hay trên chính vũ khí của họ. Ngoài trang trí trên các phụ kiện thời trang thì tại gia đình các vật dụng cũng được trang trí các hoạ tiết hoa văn.

Các nét hoa văn chủ yếu là hoa, cây cỏ, hình đối xứng, đầu, sừng động vật, hoạ tiết sọc, caro, đường cong,… Mỗi một hoạ tiết hoa văn là một nét sáng tạo độc đáo mà những người thợ thiết kế làm ra. Họ thường sử dụng chỉ màu hoặc bọc hoạ tiết kim loại để trang trí cho áo quần, phụ kiện của mình.

9. Người da đỏ

Đây là những người dân bản địa ở Hoa Kỳ vào thời Wild West. Tại sao họ lại được nhắc đến trong bài viết này. Bởi họ là một phần thú vị trong cuộc chiến giữa cowboy và các bộ lạc người da đỏ.

Phải kể đến lí do tại sao lại có cuộc chiến tranh này. Khi những cowboy đưa đàn gia súc của họ lên miền Bắc để bán cho quân đội Liên bang, bởi giá trị 1 con bò lên gấp 10 lần và luôn trong tình trạng khan hiếm bởi chiến tranh. Khi những đàn bò hàng trăm con đi qua những cánh đồng của nông dân và bộ lạc người da đỏ, chúng đã phá hoại mùa màng và chiếm đóng đất đai của các bộ lạc nên người dân và các bộ lạc luôn rình rập tấn công những người chăn thả gia súc “cowboy”. Vì thế, súng và trang phục bảo vệ luôn là thứ không thể thiếu trong cuộc hành trình của những anh chàng cowboy.

Người da đỏ khi bảo vệ vùng đất của tổ tiên họ rất hung hăng và quân số cực đông vì thế những anh chàng cowboy yếu thế luôn bị đe doạ tính mạng dù họ chỉ sử dụng giáo mác và cung tên. Vì vậy, cowboy đã phải trang bị cho mình loại súng ngắn có thể bắn nhiều phát liên tục thay vì bắn từng viên như trước kia.

Ngày nay, cowboy và thổ dân không còn phải chiến đấu với nhau nữa. Những hình ảnh của cowboy và người da đỏ vẫn luôn được nhắc tới trong các bộ phim miền viễn tây. Đó là một phần kí ức của lịch sử, những người khai phá miền tây hoang dã.

10. Cách decor nhà, các loại đèn thời cowboy

Cách trang trí nhà cửa thời Wild West mang đậm chất cổ điển. Họ thường sử dụng, tận dụng những nguồn vật liệu có sẵn để decor cho ngôi nhà của mình. Nhà được làm bằng gỗ để giữ ấm vào mùa đông tốt hơn. Các đồ trang trí chủ yếu từ gia súc như: đầu bò, sừng bò, da bò, đầu linh dương, đại bàng,… hay chính những phụ kiện họ sử dụng hằng ngày như: mũ, yên ngựa, đai đeo,..

Những đồ đạc đều được gia công lại một cách tỉ mỉ đảm bảo độ thẩm mỹ trước khi được treo lên tường. Những đồ vật trang trí này vừa thể hiện uy quyền của gia chủ, cũng như thành tích săn bắn của gia chủ. Nó ghi lại những dấu ấn oai phong mà họ đã trải qua. 

Hiện nay, các quán cà phê, nhà hàng trang trí decor theo phong cách cowboy vô cùng độc đáo, được giới trẻ tìm kiếm và săn đón checkin rất nhiều.

11. Sừng longhorn

Đây là sản phẩm décor nhà nổi tiếng mà bất cứ ai ở Texas đều mong muốn sở hữu trong căn nhà của mình. Nó là sừng của loài bọ sừng dài ở Texas, con dài nhất hiện nay lên đến 3m. Nó như là một linh vật của miền tây nước Mỹ. Có rất nhiều tổ chức đang chăn nuôi và phát triển giống bò này như: Texas Longhorn Breeders Association of America, International Texas Longhorn Association, và Cattlemen’s Texas Longhorn Registry.

Một trường đại học ở Texas sử dụng biểu tượng Longhorn cho trường của mình trong tất cả các hoạt động. Các công viên, trang trại cũng chăn nuôi loại bò này để mục đích làm cảnh hoặc trang trí. Khi bò đủ tuổi cặp sừng của nó dài và mọc sang ngang có độ cong ít hơn loại bò thông thường. Một số con phần sừng cuối có thể xoắn 2-3 vòng, càng tạo nên giá trị cho cặp sừng.

12. Chuckwagon thời cowboy

Chuckwagon  hay còn gọi là xe ngựa kéo. Xe có thiết kế phần xe có mái che ở bên trên để che chở người ngồi bên trong hoặc bảo quản thức ăn. Trong thời cowboy nó là phương tiện vận chuyển thức ăn đến với những người chăn nuôi gia súc trên thảo nguyên. Mục đích của mái che giúp bảo quản thức ăn tốt hơn trên quãng đường di chuyển xa.

Thời nay, Chuckwagon không còn sử dụng như mục đích ban đầu của nó mà dùng để làm du lịch, tổ chức các cuộc thi đua xe ngựa kéo. Nó là một phần không thể thiếu trong những chuyến du ngoạn ở miền tây nước Mỹ. 

Trong trang trí decor một cỗ xe ngựa kéo phong cách cowboy luôn mang lại một nét hoang dại, cổ điển đặc trưng rất độc đáo và riêng biệt.

13. Cowbell

 Là một loại chuông được đeo cho gia súc như bò, cừu, dê giúp người chăn nuôi có thể kiểm soát chúng trên những cánh đồng cỏ rộng lớn. Chuông được làm bằng kim loại nhôm, đồng,… Quả lắc thường làm bằng gỗ thời cowboy vì số lượng gia súc của họ rất lớn. Cowbell hiện nay ít vẫn được sử dụng vào mục đích chăn nuôi thả nhưng còn ít.

Cowbell còn được làm để trang trí trong nhà. Đặc biệt trong các dịp giáng sinh bạn sẽ thấy các dây chuông thường được treo trên cây thông. Nó như một biểu tượng không thể thiếu trong lễ giáng sinh của người châu Âu và châu Mỹ.